ទាន់ហេតុការណ៍
ចុយក្សជនជាតិចិនម្នាក់ចាប់កូនខ្លួនឯងរួមភេទត្រូវបានកងរាជឣាវុធហត្ថខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ចាប់បញ្ជូនទៅសាលាដំបូងខេត្ត==>ខណ្ឌ​រដ្ឋ​បាល​ជលផល​កំពង់ឆ្នាំង ចុះបង្ក្រាបបាន​ករណីនេសាទ​ល្មើសច្បាប់ នៅក្នុង​ដែន​នេសាទ ចំណុច ព្រែក ប្រចា​ន់ ភូមិ ព្រៃគ្រី​ជើង និង ចំណុច ដា​អំបិល ភូមិ កោះធំ ឃុំ ព្រៃគ្រី ស្រុក​ជល​គិរី==>សមត្ថកិច្ច​ខេត្ត​បាត់ដំបង ឃាត់ខ្លួន​ជនសង្ស័យ​បីនាក់ ក្រោយ​ព្រួត​គ្នា​វាយ និង​វាយ​បុរស​វ័យ​ចំណាស់​ម្នាក់​បណ្តាលឲ្យ​ស្លាប់ ដោយសារ​តែ​រាវ​នុយ​ខ្យង​==>សកម្មភាព​ការងារ​របស់​ខណ្ឌ​រដ្ឋ​បាល​ជលផល​កំពង់ឆ្នាំង​បន្តសកម្មភាព​ល្បាត និង​បង្ក្រាប​សកម្មភាព​នេសាទ​ខុសច្បាប់ នា​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២៤==>រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ប៊ុន ហុន អញ្ជើញជាអធិបតីបើកកិច្ចប្រជុំផ្សព្វផ្សាយផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត ស្តីពីការអនុវត្តគោលនយោបាយ «ភូមិ-ឃុំ-សង្កាត់ មានសុវត្ថិភាព» ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋបាលខេត្តតាកែវ==>នគរបាលបង្ក្រាបបទល្មើសល្បែងអនឡាញខុសច្បាប់​ នៅអគារមួយកន្លែងគ្មានស្លាកយីហោ ខណ្ឌមានជ័យ រកឃើញជនជាតិចិន និងប៉ាគីស្ថាន ជិត២០០នាក់==>បែករឿងដេញថ្លៃនៅមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសមៈ (មន្ទីរពេទ្យលោកសង្ឈ) ប្រើថវិការដ្ឋតម្លៃផ្ដើមដេញ2197.4លានរៀល ចុះបានថ្លៃ3លានកន្លះនៅត្រឹម2193.9លានរៀល==>ក្រសួងមហាផ្ទៃ ចេញប្រកាសបង្កើតភូមប៊ុនរ៉ានីសែន ជ័យដំណាក់ទ្រយើង បំបែកចេញពីភូមិសាយ ឃុំព្រងិល ស្រុកភ្នំក្រវាញ==>បើកប្រតិបត្តិការក្ដៅ ចុះបង្ក្រាបបទល្មើស រ៉ែមាស អនាធិបតេយ្យ នៅខេត្តមណ្ឌលគិរី==>​សមត្ថកិច្ច​នគរបាល​ស្រុក​មោងឫស្សី​ឃាត់ខ្លួន ក្រុម​ក្មេង​ទំនើង​បង្ក​ហិង្សា​លើ​អ្នកដទៃ​ចំនួន​០៣​នាក់​អនុវត្ត​តាម​ច្បាប់​

​ថ្ងៃ​នេះ​ខួប​ទី​៣៨​ឆ្នាំ នៃ​ការ​កាន់តំណែង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដឹកនាំ​នាវា​កម្ពុជា របស់​បុរស​ខ្លាំង​តេជោ សែន

​ថ្ងៃ​នេះ​ខួប​ទី​៣៨​ឆ្នាំ នៃ​ការ​កាន់តំណែង​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ដឹកនាំ​នាវា​កម្ពុជា របស់​បុរស​ខ្លាំង​តេជោ សែន
​ដោយ ៖ គេហទំព័រ «ស៊ី អេច ខេ ញូស៍ | CHK News»
Tel: 012 790 894 | Telegram / WhatsApp : 012 790 894

(​ភ្នំពេញ​)៖ ថ្ងៃទី​១៤ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២៣ គឺជា​រយៈពេល​៣៨​ឆ្នាំ​ហើយ (១៤ មករា ១៩៨៥-១៤ មករា ២០២២) ដែល​បុរស​ខ្លាំង​កម្ពុជា សម្តេច​តេជោ សែន បាន​ដឹកនាំ​ប្រទេស​កម្ពុជា ក្នុងឋានៈ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​។​
​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបាន​រដ្ឋសភា ក្នុង​សម័យ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​រដ្ឋមន្ត្រី (​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​) នៃ​រដ្ឋាភិបាល​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​កម្ពុជា នា​ថ្ងៃ​ទី​១៤ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៨៥​។​

​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​បាន​គូសបញ្ជាក់ថា ការទទួល​បាន​តំណែង​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នេះ បន្ទាប់ពី​សម្តេច​បាន​បំពេញភារកិច្ច​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេស ជា​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ការ​ទេស​រយៈពេល​៦​ឆ្នាំ ហើយក៏​បាន​បំពេញ​តួនាទី​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ស្តីទី​ជាង​៣​ខែ ពេល​លោក ចាន់ ស៊ី ចេញ​ទៅ​ព្យាបាល​ជំងឺ និង​ទទួល​មរណភាព​នៅ​ទីក្រុង​មូ​ស្គូ ប្រទេស​រុស្ស៉ី អតីត​សហភាពសូវៀត​។​

​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​បាន​ក្លាយជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​តាំងពី​មាន​វ័យក្មេង​ជាងគេ (​វ័យ​៣២​ឆ្នាំ​) ហើយ​បន្ត​កាន់តំណែង​រហូត​ក្លាយជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី មាន​អាយុ​ច្រើនជាងគេ ក្រោម​ការគាំទ្រ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​រូប​នេះ ធ្លាប់​បាន​ឱ្យដឹងថា តំណែង​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​លើកដំបូង របស់​សម្តេច ទទួលបាន​ការគាំទ្ររ​បស់​ថ្នាក់ដឹកនាំ​បក្ស និង​រដ្ឋ​។ ជាពិសេស​គឺ​សម្តេច ហេង សំរិន​, សម្តេច ជា ស៊ីម​, លោក សាយ ភូថ​ង និង​លោក ជា សុទ្ធ​។​ល​។​

​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដែល​បាន​កាន់​តំណែង​យូរ​ជាង​គេ​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​រូបនេះ បានបញ្ជាក់​ថា «​អ្វីដែល​ធ្វើឱ្យ​ខ្ញុំ​ភ្ញាក់ផ្អើល​បំផុត គឺ​ការបោះឆ្នោត​ជាសម្ងាត់​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា គឺ​ខ្ញុំ​ទទួលបាន​សំឡេង ឆ្នោត​គាំទ្រ​១០០%​។ គ្មាន​សន្លឹកឆ្នោត​ប្រឆាំង គ្មាន​សន្លឹកឆ្នោត​អនុប្បវាទ គ្មាន​សន្លឹកឆ្នោត មោឃៈ​។ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​២​រូប​មុន​ខ្ញុំ តែង​មាន​សន្លឹកឆ្នោត​ប្រឆាំង​មិនតិច​ជាង ៥​សំឡេង​។ កម្លាំង​គាំទ្រ​ដ៏​ខ្លាំង​បែបនេះហើយ ទើប​ធ្វើឲ្យ​ខ្ញុំ​សម្រេច​បាន​នូវ​របៀបវារៈ​នយោបាយ ដែល​ប្រជាជន​កម្ពុជា បាន និង​កំពុង​ទទួល​ផល​រហូត​សព្វថ្ងៃនេះ​»​។​

​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​កម្ពុជា ដែល​បាន​យក​ជីវិត​រំលត់​ភ្លើងសង្គ្រាម បាន​រំលឹកថា ការ​ឡើងកាន់តំណែង​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​របស់​សម្តេច គឺ​ចំ​ពេល​ប្រទេសជាតិ ខ្វះ​ស្បៀង​អាហារ​យ៉ាងខ្លាំង ព្រោះ​តែ​ជួប​ទឹកជំនន់ និង​គ្រោះរាំងស្ងួត​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៨៤​។​

​បើទោះបីជា​ការឡើង​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ក្នុង​ស្ថានភាព​ខ្វះ​ស្បៀងអាហារ​បែប​នេះ​ក្តី នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដ៏​វ័យក្មេង​រូបនេះ បាន​ថ្លែង​ទៅ​កាន់​រដ្ឋសភា​ពី​នយោបាយ​ចម្បង ក្នុង​ការធានា​ដល់​អាយុជីវិត​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយ​មិន​ត្រូវ​ទុក​ឱ្យ​ប្រជាជន​ណា​ម្នាក់​ស្លាប់ ដោយ​អត់បាយ ដោយ​មិន​បានដឹង និង​មិន​បាន​ដោះស្រាយ​នោះ​ឡើយ​។ នយោបាយ​នេះ បាន​បន្សល់​ទុក​រហូត​បច្ចុប្បន្ន មិន​គ្រាន់តែ​ជា​ទ្រឹស្តី ឬ​នយោបាយ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​បាន​ក្លាយ​ជា​សកម្មភាព​ជាក់ស្ដែង​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជ​ន​កម្ពុជា​ទាំងមូល​។​

«​ខ្ញុំ​ក្លាយខ្លួន​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ក្នុង​វ័យ ៣២​ឆ្នាំ និង​ស្ថិត​ក្នុង​ស្ថានភាព​ប្រទេសជាតិ មាន​សន្តិភាព​ផង និង​មាន​សង្គ្រាម​ផង​»​។ នេះ​ជា​ការ​រំលឹក​នូវ​គ្រា​ដ៏​កម្សត់​នៃ​ការដឹកនាំ របស់​បុរស​ខ្លាំង​កម្ពុជា សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន​។​
​ការផ្តើម​ជីវិត​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុង​ប្រទេស​ទើប​រំដោះ​ចេញពី​ភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាម និង​រំខាន​ដោយ​ភ្លើងសង្គ្រាម​តាម​ជាយដែន ព្រមទាំង​មាន​ការហ៊ុំព័ទ្ធ​សេដ្ឋកិច្ច ពី​ប្រទេស​ជិតខាង​ផង​នោះ គឺជា​វិញ្ញាសារ​នៃ​ការដឹកនាំ​ដ៏​សែន​លំបាក​ជា​ទីបំផុត សម្រាប់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន​។​

​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​បាន​រំលឹក​ជីវិត​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ក្នុង​ប្រទេស​ដ៏​ក្រីក្រ​នាពេលនោះ​យ៉ាង​ដូច្នេះ «​កូនៗ​របស់ខ្ញុំ​នៅ​តូចៗ​ណាស់ ហើយ​អាយុ​ខុស​គ្នា​តែ ១​ឆ្នាំៗ ព្រោះ​ភរិយា​ខ្ញុំ​កូន​ញឹក​មួយ​ឆ្នាំ​កូន​១​។ មានតែ ម៉ា​ណែ​ត មួយ​ទេ ដែល​អាយុ​ច្រើន​ជាង​ប្អូន​បន្ទាប់ ៤​ឆ្នាំ តែ​ក៏​មិនទាន់​ចេះ​មើល​ប្អូន​ដែរ​»​។​

​សម្តេច​តេជោ​បន្តថា «​គ្រួសារ​ខ្ញុំ​មិន​មាន​អ្នកបម្រើ ឬ​មេដោះ​ទេ​។ ប្តី​-​ប្រពន្ធ​របស់​យើង​បាន​ថែទាំ​កូនៗ​ដោយ​ខ្លួនឯង​។ យប់​ខ្លះ​កូន​នោម​ដាក់ និង​រាល់​ពេល​ព្រឹក​តែងតែ​សំអាត​គ្រែ កន្ទេល បោក​ភួយ ហាល​ខ្នើយ​។​ល​។ ព្រោះ​កូន​ខ្ញុំ ២​នាក់​តែងតែ​នោម​យប់ មួយ​បន្ទប់​សម្រាក ៧​នាក់​ឪពុក ម្តាយ ២​នាក់ កូន ៥​នាក់ បើ​កូន​មិន​នោម​ដាក់​ទេ ក៏​ធំខ្លិន​ទឹកនោម​ដែរ ហើយ​ពិបាក​ជាង​គេ គឺ​នៅ​ពេល​ភរិយា​ខ្ញុំ​មិន​នៅផ្ទះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ឆុង​ទឹកដោះគោ​បំបៅកូន​។ ពេល​មួយ​ខ្ញុំ​ឆុង​ទឹកដោះគោ​ឱ្យ​ស្រី​ពៅ​រវល់​ដាំទឹក ម៉ានិត មក​ស៊ី​អស់​ម្ស៉ៅ​ទឹកដោះគោ ខំ​ឲ្យ​អ្នកបើកបរ​ទៅ​ទិញ​ម្ស៉ៅ​ទឹកដោះគោពី​ផ្សារ​ទំរាំ​មក​មក​ដល់​ស្រី​ពៅ​យំ​រហូត​គេង​លក់​។ ពេល​ភ្លៀង​ម្តងៗ​ដំបូល​ផ្ទះ​វា​លិច​ខំ​យក​ក្រណាត់​កៅស៊ូ​គ្រប​លើ​កូន​។ រហូតដល់​ឆ្នាំ​១៩៩៤ ទើប​ដំបូលផ្ទះ​ខ្ញុំ​ឈប់​លិច​»​។​
* ការ​វិវឌ្ឍន៍​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​បុរស​ខ្លាំង​តេជោ សែន​
​ការផ្តើម​ជីវិត​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​របស់​អតីតយុទ្ធជន​ឆ្លងកាត់ និង​ពុះពារ​សមរភូមិ​រាប់មិនអស់​រូបនេះ ត្រូវ​ប្រឈម​ការលំបាក​ជា​ច្រើនគ្រា ដែល​ប្រទេស​ត្រូវ​បាន​ហ៊ុំ​ព័ទ្ធ​សេដ្ឋកិច្ច ដោយ​បណ្តា​ប្រទេស​លោក​សេរី និង​មាន​ការយាយី​រំខាន​ពី​ចលនា​ប្រយុទ្ធរ​បស់ទ័ព​ខ្មែរក្រហម ប៉ុនប៉ង​កាន់កាប់​ប្រទេស​ជា​ថ្មី​។​

​ទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​៨០ ជា​ពេល​ដែល​ប្រទេស​កម្ពុជា ត្រូវ​ប្រឹង​រើបម្រះ​ជម្នះ​ឧបសគ្គ​សព្វបែបយ៉ាង​។ ប្រទេស​កម្ពុជា ត្រូវបាន​ចាត់ទុក​ជា​ប្រទេស​ក្រីក្រ​បំផុត​នៅ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​។ ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ក្រីក្រ​តោ​កយា​ក​បំផុត​ពឹង​តែ​លើ​ការ​ធ្វើ​ស្រែ​ចម្ការ​យក​អង្ក​ហូប និង​ការជួញដូរ​បន្តិចបន្តួច​ប៉ុណ្ណោះ មិន​មាន​ការធ្វើ​ជំនួញ​ជួញដូរ​អ្វី​ជា​ដុំកំភួន​នោះឡើយ​។​

​ក្រៅ​ពី​បញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច​នៅ​មាន​បញ្ហា​ជាច្រើន​ទៀត ដូច​ការ​ការអប់រំ​បណ្តុះបណ្តាល​ធនធានមនុស្ស និង​ការបញ្ចប់​ភ្លើងសង្គ្រាម​នៅ​កម្ពុជា សុទ្ធសឹង​ជា​រឿង ដែល​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​វ័យក្មេង​រូបនេះ ត្រូវ​ពុះពារ​សម្រេច​ឱ្យ​ខាន​តែ​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នកទទួលខុសត្រូវ​លើ​ជោគវាសនា​ជាតិ និង​ប្រជាជន​។​

​ទោះ​បី​ជា​បញ្ហា​រាប់ម៉ឺន​ជំពូក​យ៉ាងណាក្តី នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​មាន​វ័យក្មេង​តេជោ សែន បាន​ប្រឹងប្រែង​ជម្នះ​ឧបសគ្គ និង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជា​បន្តបន្ទាប់​។ ទីបំផុត​បញ្ញាញាណ​ដ៏​ឈ្លាសវៃ និង​ប៉ិនប្រសប់​របស់​មេដឹកនាំ​វ័យក្មេង​របស់​កម្ពុជា​នា​ពេលនោះ បាន​ឈានទៅរក​ការចរចា​ស្វែង សន្តិភាព​ជាមួយ​ខ្មែរ​តាម​ជាយដែន ដោយ​ការចរចា​ជាមួយ​សម្តេច​ព្រះ​បរម រតន​កោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ រហូត​មាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀទី​ក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១ និង​នាំឲ្យ​មាន​ការបោះឆ្នោត និង​បង្កើតបាន​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ជា​ថ្មី​។​

​ក្រោយ​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣ និង​ដោយ​មាន​ការជួយជ្រោមជ្រែង ពី​បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​អាស៊ី និង​នៅ​តំបន់​អឺរ៉ុប​ផង​នោះ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​សន្ទុះ​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​របស់​កម្ពុ​ជា បាន​បោះពួយ​ជា​បន្តបន្ទាប់ ក្រោម​ការដាក់ចេញ​គោលនយោបាយ​អភិវឌ្ឍន៍​ដ៏​មុត​ស្រួច របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន​។​

​គេ​ក៏​មិន​អាច​ភ្លេច​បានដែរ បើទោះបីជា​មាន​ការជួយ​ជ្រោមជ្រែង​ពី​បរទេស និង​មាន​ការដាក់ចេញ​គោលនយោបាយ​ច្បាស់លាស់​បែបណាក៏ដោយ ក៏​ប្រទេស​កម្ពុជា មិន​អាច​បោះពួយ​ការអភិវឌ្ឍ​របស់​ខ្លួន​ឱ្យបាន​ខ្លាំងក្លា​ឡើយ ប្រសិនបើ​ចលនា​របស់​ខ្មែរក្រហម នៅតាម​ជាយដែន​ខ្មែរ​-​ថៃ មិន​ត្រូវ​បាន​បិទ​បញ្ចប់​ទេ​នោះ​។​

​ក្រោម​ក្រសែ​ចក្ខុ​ដែល​មើល​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា ការបិទ​បញ្ចប់សង្គ្រាម​តាម​ទល់ដែន ជា​ចំណុច​គោល​សំខាន់​សម្រាប់​នាំមក​នូវ​ការអភិវឌ្ឍ​ជាតិ​នោះ នាយករដ្ឋមន្ត្រី​កម្ពុជា សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ដាក់ចេញ​ផែនការ និង​អនុវត្តន៍​គោល​នយោបាយ​ឈ្នះ​-​ឈ្នះ ដោយ​បើក​ការចរចា​ជាមួយ​ខ្មែរក្រហម រហូត​យក​កម្លាំង​តស៊ូ​របស់​ខ្មែរក្រហម មក​ជ្រក​ក្រោម​ដំបូល​រាជរដ្ឋាភិបាល​តែមួយ នាំ​ឱ្យ​កម្ពុជា​បិទ​បញ្ចប់​ការប្រយុទ្ធ​រវាង​ជាតិ​ឯង ទាំងស្រុង​នៅ​ថ្ងៃទី​២៨ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​១៩៩៨​។​

​ផ្តើមចេញ​ពី​ការបិទ​បញ្ចប់​សង្គ្រាម​ផ្ទៃក្នុង​នេះ បានធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា​ទទួលបាន​ឱកាស​ពេញបរិបូរណ៍ ក្នុង​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេសជាតិ​។ រយៈពេល ៣៨​ឆ្នាំ​ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​ធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា ដែល​ជា​ប្រទេស​ក្រីក្រ​បំផុត​ក្រោយ​រំដោះ​ចេញពី​របប​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៩ ក្លាយជា​ប្រទេស​មាន​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ទាប​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​។ ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា ដែល​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​មិន​មាន​ចំណូល​សោះ មក​ជា​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ចំណូល ជា​មធ្យម​ប្រមាណ​ជា ១,៧៣០​ដុល្លារ​អាមេរិក​។​

​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្រោយ​រំដោះ​ពី​របប​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍ ដែល​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រឹមតែ​ជាង ៥​លាន​នាក់ បាន​ក្លាយជា​ប្រទេស​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រមាណ​ជា ១៧​លាន​នាក់​នា​ពេលបច្ចុប្បន្ន​។​
​កម្ពុជា​ដែល​ធ្លាប់​តែ​ខ្វះ​ប្រព័ន្ធ​គមនាគមន៍ ផ្លូវ ស្ពាន ថ្នល់ សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើដំណើរ និង​បម្រើ​ដល់​ការដឹកជញ្ជូន​ពី​អតីតកាល​នោះ កំពុង​ក្លាយជា​ប្រទេស​មាន​ប្រព័ន្ធ​ផ្លូវថ្នល់ ស្ពាន​យ៉ាង​ប្រទាក់ក្រឡា​ពី​ខេត្ត​មួយ​ទៅ​ខេត្ត​មួយ​រាប់ពាន់​គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងនោះ​មាន​ស្ពាន​ធំៗ​ឆ្លងកាត់​ទន្លេ​រហូត​ជាង ១០​ស្ពាន ដែល​មិន​ធ្លាប់​មាន​នៅក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​កម្ពុជា​។​

​ស្ពាន​ឆ្លងកាត់​ទន្លេ​កើត​ក្នុង​ដំណាក់កាល​នៃ​ការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន មានដូចជា​៖ ស្ពាន​អ្នក​លឿង ស្ពាន​ព្រះមុនីវង្ស​ទី​២ ស្ពាន​ស្ពាន​កោះធំ ស្ពាន​ជ្រោយចង្វា​២ ស្ពាន​សេកុង​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង ស្ពាន​ព្រែក​ក្តាម ស្ពាន​ព្រែ​តា​ម៉ាក់ ស្ពាន​មេគង្គ​ស្ទឹងត្រែង ស្ពាន​តាខ្មៅ ស្ពាន​ព្រែក​ព្នៅ ស្ពាន​ស្ទឹងត្រង់​…​។​ល​។​

​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​ជា​បេះដូង​សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ និង​ទេសចរណ៍​របស់​កម្ពុជា ដែល​មាន​ផ្ទៃដី​ត្រឹមតែ​ជាង ៣០០​គីឡួម៉ែត្រ​ក្រឡា បាន​ក្លាយទៅជា​រាជធានី ដែល​មាន​ផ្ទៃដី​រហូត​ជាង ៧៦០​គីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​។​
​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​តិចតួច​បំផុត កំពុង​ក្លាយជា​រាជធានី ដែល​ប្រមូលផ្តុំ​ទៅដោយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​យ៉ាង​ច្រើន​កុះករ​រហូត​ប្រមាណ​ជា ៣​លាន​នាក់ និង​មាន​អ្នក​មក​ស្នាក់​អាស្រ័យ ដើម្បី​ប្រកប​របរ​ចិញ្ចឹមជីវិត បម្រើ​ការងារ និង​សិក្សា​រៀនសូត្រ ក៏ដូចជា​ទេសចរណ៍​ជា​ដើម​នោះ​រហូត ដល់​ជិត ២​លាន​នាក់​ថែម​ទៀត​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​។​

​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​មាន​អគារ​លំនៅឋាន​តិចតួច​សេសសល់​ពី​ភ្លើងសង្គ្រាម កំពុង​ក្លាយជា​រាជធានី ដែល​មាន​អគារ​លំនៅឋាន អគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​ខ្ពស់​ទាប​យ៉ាងច្រើន​ស្អេកស្កះ​។ គិត​ពី​ពេល​ចាប់ផ្តើម​អនុវត្ត​នៅ​ឆ្នាំ​២០០០ ដល់​ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២២ គម្រោង​អគារ​ខ្ពស់ៗ ចាប់ពី ៥​ជាន់​ឡើងដល់ ៤០​ជាន់​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​មាន​ចំនួន ២,៥៣៤​អគារ​។​

​គម្រោង​បុរី​លំនៅឋាន និង​ប​ណុំ​លំនៅឋាន​មាន​លក្ខណៈ​ជា​បុរី​មាន​ចំនួន ៥១០​គម្រោង​, អគារ​ផ្ទះល្វែង​មាន​ចំនួន ៨៩,៥៣១​ខ្នង និង​អគារ​ស្នាក់នៅ​រួម​មាន​ចំនួន ៤៣៤​គម្រោង​។ សំណង់​លំនៅឋាន​មាន​ចំនួន ៣៤,៣៧៣​គម្រោង​, សំណង់​អគា​សណ្ឋាគារ​មាន​ចំនួន ១,០៧៣​គម្រោង​, សំណង់​អគារ​ពាណិជ្ជកម្ម​មាន​ចំនួន ៣,១៣៦​គម្រោង​, សំណង់​អគារ​រោងចក្រ​មាន​ចំនួន ១០,៦២៩​គម្រោង និង​សំណង់​អគារ​ពហុ​មុខងារ​មាន​ចំនួន ៣៣០​គម្រោង​។​
​ក្រៅ​ពី​វិស័យ​ដែល​បាន​រៀបរាប់​ខាងលើ គេ​ក៏​បាន​ឃើញ​ថា វិស័យ​សំខាន់ៗ​ជាច្រើន​របស់​កម្ពុជា កំពុង​បោះពួយ​រីកចម្រើន​គួរឲ្យ​កត់សម្គាល់​ផង​ដែរ​បើ​ធៀប​ពី​អតីតកាល និង​ពេលបច្ចុប្បន្ន​។ ក្រឡេក​ទៅ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា​វិញ កំពុង​មាន​សន្ទុះ​ទៅមុខ​គួរឲ្យ​កត់សម្គាល់​ផងដែរ​។ មុន​ឆ្នាំ​២០២០ ដែល​ជា​ឆ្នាំ​យាយី​ដោយ​ជំងឺ​កូវី​ដ​១៩​នោះ កម្ពុជា​រក្សាបាន​អត្រា​កំណើន​ក្នុង​រង្វង់​ប្រមាណ ៧​ភាគរយ​រយៈពេល​ប្រមាណ​២​ទសវត្សរ៍​។​

​ភាពឈ្លាសវៃ ប៉ិនប្រសប់ ពោរពេញ​ដោយ​ឆន្ទៈ ទស្សនវិស័យ​វែងឆ្ងាយ ច្បាស់លាស់ និង​ការតម្កល់​ប្រយោជន៍​ជាតិ ប្រជាជន​ជា​ចម្បង បានធ្វើឱ្យ​ការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ នៅតែ​បន្ត​រក្សា​បាន​ភាពខ្លាំង​ក្នុងពេល​បច្ចុប្បន្ន​បើ​ទោះបី​សង្គម​កំពុង​ប្រឈម​វិបត្តិ​កើតចេញ​ពី​ការ​រាតត្បាត និង​យាយី​ដោយ​ជំងឺ​កូវី​ដ​១៩​ក៏​ដោយ​នោះ​។​

​ក្នុង​ពេល​ជួប​វិបត្តិកូ​វីដ​១៩ កម្ពុជា ដឹកនាំ​ដោយ​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បានបង្ហាញ​ភាពខ្លាំង​នៃ​ការដឹកនាំ​ដោយ​យក​ឈ្នះ​លើ​ការ​រាតត្បាត​ជំងឺ​កូវី​ដ​១៩ បាន​ឆាប់រហ័ស និង​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ចសង្គម​បាន​យ៉ាង​ល្អប្រសើរ តាមរយៈ​ការបញ្ចេញ​កញ្ចប់​ថវិកា​ជាតិ​អន្តរាគមន៍​ក្នុង​វិស័យ​នានា រួម​ទាំង​ការចិញ្ចឹម​ប្រជាពលរដ្ឋ​ផង​ដែរ​។ សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ធ្លាប់​បាន​បញ្ជាក់ថា ក្នុងពេល​កម្ពុជា​ជួប​វិបត្តិកូ​វីដ​១៩ រាជរដ្ឋាភិបាល បាន​បញ្ចេញ​កញ្ចប់​ថវិកា​ជាតិ​បាន​ពី​ការ​សន្សំ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​សរុប​ប្រមាណ ២​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​។​
​កម្ពុជា​ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន រយៈពេល​៣៨​ឆ្នាំ មិន​ត្រឹមតែ​ជំរុញ​ការរីកចម្រើន​សេដ្ឋកិច្ចជាតិ និង​ប្រជាជន​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​សម្តេច​បាន​ដាក់​ចេញ​នយោបាយ​ការបរទេស​យ៉ាង​រស់​រវើក​។ តាមរយៈ​នយោបាយ​ការបរទេស​ដ៏​ប៉ិនប្រសប់​នេះ បាន​ធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា​ប្រែក្លាយ​ពី​ប្រទេស​ធ្លាប់​គេ​ជួយ​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ ទៅ​ជា​ប្រទេស​រួមចំណែក​យ៉ាង​សកម្ម​ក្នុង​ការដោះស្រាយ​វិបត្តិ​របស់​តំបន់ និង​ពិភពលោក​វិញ​។​

​ជាក់ស្តែង​ឆ្នាំ​២០២២ ក្នុងឋានៈ​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន កម្ពុជា បាន​ដើរតួនាទី​យ៉ាង​អស្ចារ្យ​ក្នុង​ការរួមចំណែក​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដ៏​ស្មុគស្មាញ​របស់​ពិភពលោក​។ បណ្តា​ប្រទេស​ទាំង​តូច​ធំ​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក បាន​ជួបជុំគ្នា​លើ​ទឹកដី​កម្ពុជា ដើម្បី​ជជែក​ពិភាក្សា និង​ដាក់​ចេញ​នូវ​ដំណោះស្រាយ​នានា​។ តាមរយៈ​ភាពជា​ប្រធាន​អាស៊ាន​ឆ្នាំ​២០២២ ធ្វើឱ្យ​មាន​ការ​ស្ញប់ស្ញែង និង​កោតសរសើរ​អំពី​តួនាទី​របស់​កម្ពុជា ដែល​ជា​ការលើកតម្កើង​នូវ​កិត្យានុភាព​របស់​កម្ពុជា​យ៉ាង​ត្រដែត​មិន​ធ្លាប់មាន​។​

* សមរភូមិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ៦​អាណត្តិ បុរស​ខ្លាំង​តេជោ សែន បាន​ផ្តួល​គូ​ប្រកួត ៥​អាណត្តិ​ជាប់ៗ​គ្នា​
​មិន​រាប់​បញ្ចូល​ព្រឹត្តិការណ៍​នៃ​ការបោះឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣ ដែល​ជា​ការបោះឆ្នោត​លើកដំបូង ហើយ​ការចូលរួម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​មិន​បាន​ពេញលេញ​នោះ ៥​អាណត្តិ​ចុងក្រោយ​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៩៨ សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បេក្ខភាព​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​មក​ពី​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា តែង​ទទួលបាន​ការគាំទ្រ​យ៉ាងច្រើន លើសលុប​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ម្ចាស់ឆ្នោត​ឆ្ពោះទៅ​ការដឹកនាំ​រាជរដ្ឋាភិបាល​។​

​សរុប​រួម​មកវិញ​រយៈពេល ៣៨​ឆ្នាំ​ក្នុង​តំណែង​ជា​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​របស់​កម្ពុជា សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​កាន់ចង្កូត​នាវា​កម្ពុជា​យ៉ាង​យកចិត្តទុកដាក់​បំផុត ដើម្បី​ស្តារ និង​នាំ​ប្រទេស​ដ៏​កម្សត់​មួយ​នេះ​ឆ្ពោះ​មកកាន់​ទំព័រ​សករាជ​ថ្មី ដែល​មាន​ការអភិវឌ្ឍ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​គួរឲ្យកត់សម្គាល់ និង​បាន​ជួយ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​ជីវភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ផងដែរ​។ កសាង​នូវ​កិត្តិយស កិត្តិនាម​ពោរពេញ​ដោយ​មោទនភាព និង​ក្តីសង្ឃឹម​សម្រាប់​វឌ្ឍនភាព និង​ការរីកចម្រើន​។​

​តាមរយៈ​សារ​នយោបាយ​នានា នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​របស់​កម្ពុជា បាន​កំពុង​កំណត់​គោលដៅ​របស់​ខ្លួន​រុញ​នាវា​កម្ពុជា ឱ្យ​ក្លាយជា​ប្រទេស​មាន​ចំណូល​មធ្យម​កម្រិត​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ​២០៣០ និង​ក្លាយជា​ប្រទេស​មាន​ចំណូល​ខ្ពស់​នៅ​ឆ្នាំ​២០៥០ ខណៈ​គម្រោង​វិនិយោគ​ធំៗ​ជាមួយ​ទុន​រាប់​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ជា​ច្រើន កំពុង​លេចចេញ​ជា​រូបរាង​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​៕

Filed in: ព័ត៌មានជាតិ