ខេត្តកែប ៖ ថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ អនុប្រធានទី ១ អាជ្ញាធរមីនបានអញ្ជើញប្រកាសខេត្តកែប ជាខេត្តទី ១ អស់មីន ហើយបានបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាគ្រោងនឹងប្រកាសរាជធានីខេត្តចំនួន ០៧ ទៀតអស់មីនជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងឆ្នាំ ២០២២ រួមមានខេត្តព្រៃវែង ខេត្តកណ្តាល ភ្នំពេញ ខេត្តកំពង់ចាម ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តរតនគិរី និងខេត្តតាកែវ ។ ការថ្លែងបែបនេះ ក្នុងនាមសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានអាជ្ញាធរមីនក្នុងពិធីអបអរសាទរការប្រកាសខេត្តកែបជាខេត្តទី ១ អស់មីន។
ពិធីនេះបានប្រព្រឹត្តិទៅនៅមុខសាលាខេត្តកែប ដោយមានការចូលរួមពីតំណាងក្រសួងស្ថាប័នលោក សោម ពិសិដ្ឋ អភិបាលនៃគណៈអភិបាលខេត្តកែបលោក សំ សារីន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាខេត្តតំណាងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍អង្គទូត តំណាងស្ថានទូត ប្រចាំនៅកម្ពុជា ប្រតិបត្តិករបោសសម្អាតមីនជាតិអន្តរជាតិវិស័យឯកជន មន្ត្រីរាជការជុំវិញខេត្តនិងប្រជាពលរដ្ឋខេត្តកែប។
ក្នុងកិច្ចស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅ លោក សោម ពិសិដ្ឋ អភិបាលខេត្តកែប បានមានប្រសាសន៍ថាខេត្តកែប ជាតំបន់សមរភូមិ ដែលមានការប្រយុទ្ធគ្នាយ៉ាងខ្លាំងរវាងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល និងកងទ័ពខ្មែរក្រហម ជាពិសេសនៅតំបន់ភ្នំវល្លិ៍គឺជាតំបន់ក្តៅមួយក្នុងចំណោមតំបន់ក្តៅទាំងឡាយនៃប្រទេសកម្ពុជា ។ ក្រោយពីសង្គ្រាមត្រូវបានបញ្ចប់តំបន់មួយចំនួនបានបន្សល់ទុកនូវគ្រាប់មីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះជាច្រើនបណ្តាលឲ្យមានអ្នកគ្រោះថ្នាក់ដោយសារមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមគិតត្រឹមឆ្នាំ២០២១ ចំនួន២២១នាក់ក្នុងនោះ ស្រុកដំណាក់ចង្អើរមាន១៩៨នាក់ និងក្រុងកែបមាន២៣នាក់(មាន៩២%រងគ្រោះដោយសារមីន)។
លោកអភិបាលខេត្តកែបបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “ទោះបីជាខេត្តទី១អស់មីនខ្ញុំជឿជាក់ថា អាជ្ញាធរមីននិងម្ចាស់ជំនួយនៅតែបន្តឧបត្ថម្ភគាំទ្រជួយដល់ខេត្តកែបលើវិស័យនេះជាបន្តទៀតដើម្បីដោះស្រាយនូវបញ្ហាសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាម” ។
លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ បានថ្លែងអំណរយ៉ាងជ្រាលជ្រៅ ជូនចំពោះរដ្ឋបាលខេត្តកែបនិងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដែលបានផ្តល់នូវកិច្ចសហការយ៉ាងល្អប្រសើរក្នុងការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ដ៏មានសារៈសំខាន់នេះព្រមទាំងបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះវត្តមានពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដែលបានចូលរួមអបអរសាទរចំពោះសិមិទ្ធផលសម្រេចបានជាប្រវត្តិសាស្ត្រជាមួយនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការងារបោសសម្អាតមីនដែលយើងបានដឹងឲ្យអស់ពីខេត្តកែប។
អាជ្ញាធរមីន ដែលជាសេនាធិការឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបានទទួលនូវការអនុញ្ញាតពីសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីសម្រេចជ្រើសរើសយកខេត្តកែបធ្វើការបោសសម្អាតនិងរៀបចំប្រកាសជាខេត្តអស់មីនដំបូងគេបង្អស់ក្រោមការចូលរួមឧបត្ថម្ភគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុប្រទេសន័រវេស្សនិងប្រទេសហុងគ្រីដោយជ្រើសរើសយកមជ្ឈមណ្ឌលសកម្មភាពកំចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC)ជាអ្នកបោសសម្អាត។
ក្នុងឱកាសនោះ ក្នុងនាមប្រជាជនខេត្តកែប ក៏ដូចជាប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេសលោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី លី ធុជ បានសម្តែងនូវការដឹងគុណ និងកត្តញ្ញូតាធម៌ជូនចំពោះសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានដឹកនាំបញ្ចប់សង្គ្រាមដ៏រ៉ាំរ៉ៃរាប់ទសវត្សរ៍ និងទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញលេញទូទាំង ប្រទេសក្រោមនយោបាយឈ្នះឈ្នះនៅចុងឆ្នាំ១៩៩៨ ព្រមទាំងបានអនុញ្ញាតឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រាន់ដោះស្រាយការគម្រាមកំហែងដោយសារមីននិងយុទ្ធភ័ណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះទាំងនោះ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងគ្មានការភ័យខ្លាច ។
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលោកទេសរដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងអំណរគុណ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ជូនចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជន នៃប្រទេសន័រវេស្ស រដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជននៃប្រទេសហុងគ្រី និងមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស៊ីម៉ាក់ ដែលបានផ្តល់ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនិងបច្ចេកទេស ដើម្បីបញ្ចប់វត្តមានគ្រាប់មីននៅក្នុងខេត្តកែប ក៏ដូចជាបានថ្លែងអំណរគុណជូនចំពោះដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាមិត្តនិងប្រតិបត្តិករជាតិ-អន្តរជាតិដទៃទៀតដែលបានចូលរួមជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រទាំងផ្នែកបច្ចេកទេសសម្ភារនិងថវិកាដល់ការងារសកម្មភាពមីនមនុស្សធម៌នៅកម្ពុជា។
លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រីបានជម្រាបប្រាប់អង្គពិធីថា “កម្ពុជាបានទទួលរងគ្រោះដោយសារសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃ ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ មានទាំងបញ្ហាមីននិងបញ្ហាយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ ។ ភូមិអស់មីន ឬខេត្តអស់មីន មិនមែនជាភូមិ ឬជាខេត្តអស់បញ្ហាយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះដទៃទៀតនោះទេ ដូចជាគ្រាប់បែកទម្លាក់ពីលើយន្តហោះគ្រាប់បែកចង្កោមនិងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះគ្រប់ប្រភេទជាដើម។
ខេត្តកែបអស់មីនមិនទាន់អស់បញ្ហាគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះពីសង្គ្រាមទេសូមបងប្អូនបន្តប្រុងប្រយ័ត្ននិងរួមគ្នាបន្តចាត់វិធានការដោះស្រាយនិងឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះទាំងនោះឲ្យទាន់ពេលវេលានិងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់”។
លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ប្រាប់អង្គពិធីបន្ថែមទៀតថា ដើម្បីគាំទ្រដល់ផែនការអាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនិងឈានទៅសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យ“កម្ពុជាមួយគ្មានមីនឆ្នាំ២០២៥” អាជ្ញាធរមីនបានរៀបចំនូវគោលការណ៍ណែនាំស្តីពីការអនុវត្តយន្តការភូមិអស់មីនដែលនឹងធានាថារាល់ចម្ការមីនទាំងអស់ដែលមាននៅក្នុងភូមិ ត្រូវបានបោសសម្អាតក្នុងគោលដៅជួយពន្លឿនដល់ការបោសសម្អាតមីននិងទាក់ទាញនូវការចូលរួមគាំទ្រពីម្ចាស់ជំនួយថ្មីៗនិងវិស័យឯកជនបន្ថែមទៀត។
អាជ្ញាធរមីនបាននឹងកំពុងចលានាកៀរគរធនធានហិរញ្ញវត្ថុពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសជាមិត្តប្រតិបត្តិករបោសសម្អាតមីនជាតិ-អន្តរជាតិអ្នកវិនិយោគិននិងសប្បុរសជននានា ដើម្បីទទួលការគាំទ្រនិងធ្វើការបោសសម្អាតដោយចាប់ផ្តើមពីភូមិមួយទៅភូមិមួយនិងពីខេត្តមួយទៅខេត្តមួយក្រោមការដឹកនាំនិងសម្របសម្រួលរបស់អាជ្ញាធរមីនហើយការប្រកាសភូមិអស់មីនឬខេត្តអស់មីនត្រូវរៀបចំនិងទទួលស្គាល់ពីអាជ្ញាធរមីនក្នុងនាមអាជ្ញាធរមីនជាស្ថាប័នសាធារណៈរបស់រដ្ឋនិងជាសេនាធិការតែមួយគត់ឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការគ្រប់គ្រងដឹកនាំសម្របសម្រួលនិងត្រួតពិនិត្យវិស័យមីនទូទាំងប្រទេស។
លោកទេសរដ្ឋមន្ត្របានថ្លែងទៀតថា កម្ពុជាបានកំណត់នូវវិសាលភាពនិងទំហំផលប៉ះពាល់យ៉ាងច្បាស់ដោយសារគ្រាប់មីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះទូទាំងប្រទេសគិតត្រឹមឆ្នាំ២០២១កម្ពុជានៅសល់ផ្ទៃដីមានមីននិងយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះសរុបចំនួន២០១៧គីឡូម៉ែត្រក្រឡាក្នុងនោះផ្ទៃដីមានមីន៧៨៨គីឡូម៉ែត្រក្រឡាដែលកម្ពុជាត្រូវបោសសម្អាតឲ្យអស់ត្រឹមឆ្នាំ២០២៥៕